Đôi khi, người này mô tả người khác là “người lạc quan” hoặc “người bi quan” như thể đó là những đặc điểm cố định. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy, sự lạc quan thực sự là một kỹ năng có thể học được. Rất có thể, mọi người được sinh ra với khuynh hướng lạc quan hay bi quan nhiều hơn, và sau đó họ học từ điểm xuất phát đó để hướng về phía mà họ chọn lựa.
Một lầm tưởng khác là: sự lạc quan cũng giống như “suy nghĩ tích cực” và dựa trên việc bỏ qua các vấn đề. Sự lạc quan thực sự đòi hỏi chúng ta phải đối mặt với thực tế với niềm tin rằng chúng ta có thể tìm ra giải pháp.
Chẳng hạn như: "Tôi VẪN CHƯA thể làm điều này." :)
Khi bị rơi vào trạng thái bi quan, chúng ta có cảm giác như không có lựa chọn nào khác. Mặc dù đôi khi buồn bã, sợ hãi, thậm chí bất lực, tuyệt vọng là điều hợp lý và hữu ích, chúng ta lại không có khả năng giải quyết vấn đề nếu cứ để bản thân mình ở trong trạng thái đó. Bí quyết của sự lạc quan là cho phép bản thân được cảm nhận những cảm xúc bên trong để làm sáng tỏ nguồn gốc thật sự của vấn đề, và sau đó tạo ra những lựa chọn mới để tìm ra giải pháp phù hợp hơn.
Chia sẻ từ một MCC Coach: “Khi coachee nói với tôi họ đang cố gắng đưa ra quyết định, và họ chia sẻ rằng họ có thể làm điều này (nhưng mà…thế này…lại thế kia..), tôi sẽ cảm thấy kiểu như: Wow! Họ đã phân tích đầy đủ ưu-khuyết điểm của việc đó.
Nhưng khi thực sự lắng nghe, thì thông thường, khi ai đó đang cố gắng ra quyết định nhưng vẫn chưa thể quyết định, thì điều khiến họ bế tắc thường là: họ NGHĨ rằng CHỈ có một LỰA CHỌN ĐÚNG ĐẮN trong tình huống đó. Và nếu không làm vậy thì sẽ xảy ra nhiều hậu quả tồi tệ mà họ không mong muốn. Nhưng nếu có thể nhìn sâu hơn, đó có thể chỉ là một Giả định về Góc nhìn. Và quá trình Coaching sẽ giúp họ khám phá đầy đủ hơn nữa, từ đó, giúp họ có một nhận thức rõ ràng hơn. Nhờ vậy, họ lựa chọn được thêm Hành động mới, hoặc chọn được một Tâm thế mới để đối diện với tình huống đó tốt hơn.”
Đôi khi, chung ta né tránh việc xem xét một viễn cảnh lạc quan vì nó có vẻ không thực tế. Nhưng một giải pháp khác là hoàn toàn thừa nhận mức độ nghiêm trọng của vấn đề, sau đó xem xét các giải pháp thay thế.
Bạn hãy thử tạo một biểu đồ Vấn đề - Giải pháp. Liệt kê tất cả các vấn đề và ghi chú về mức độ tồi tệ và khủng khiếp của chúng. Trong cột tiếp theo, hãy viết một giải pháp mà một người có nhiều kỹ năng và kinh nghiệm có thể thực hiện được. Một giải pháp có thể khả thi ngay cả khi bạn chưa thể triển khai nó.
Tiếp theo, chỉnh sửa: Cả hai bên đều thực tế?
Sau đó, chọn một trong các giải pháp và hỏi: Tôi cần học hoặc củng cố điều gì để có thể thực hiện điều này? Có người nào, tài liệu nào, hoặc trang web nào có thể giúp bạn xây dựng những điểm mạnh đó không?
Thực hành quá trình này sẽ giúp bạn rèn luyện tính lạc quan và củng cố tư duy phát triển của mình.
Theo thời gian, bạn sẽ thấy dễ dàng hơn khi đồng thời thừa nhận mức độ nghiêm trọng của vấn đề, và đưa ra giải pháp.
(Practicing Emotional Intelligence by Joshua Freedman - Tạm dịch: Tina Dang)