Trong khi Nghe là một bản năng, Lắng nghe là một kỹ năng ở cấp độ cao, và Lắng nghe thấu cảm là một đẳng cấp đòi hỏi bạn phải rèn luyện.
10 ĐIỀU CẦN NHỚ KHI THỰC HÀNH LẮNG NGHE THẤU CẢM
ĐỪNG XAO LÃNG Hãy đặt những thứ trong tay bạn xuống như giấy, bút chì, ..v.v.. vì chúng có thể làm xao lãng sự chú ý của bạn và người đối diện. Những hành động vô thức sẽ tác động một cách vô thức đến người đó, hoặc có thể mang đến những thông điệp không có lợi cho cuộc nói chuyện.
GIỮ TRẠNG THÁI TỈNH TÁO: NGHE ĐỂ THẤU HIỂU – KHÔNG PHẢI NGHE ĐỂ NÓI Rất nhiều lúc bạn sẽ nhận ra mình kiên nhẫn lắng nghe chỉ để đợi một thời khắc. Đó là lúc người đối diện nói xong, để bạn được thỏa thích nói những gì mình suy nghĩ nãy giờ. Những gì bạn không đồng ý và vô số luận điểm chứng minh lời người nói là chưa đúng. Đó là một cảm giác cực kỳ thỏa mãn. Bạn cảm thấy mình thông minh và đôi lúc cảm thấy hài lòng khi mình hơn người, hay ít nhất là được xả cơn stress của mình bằng cách nói.
LẮNG NGHE VỚI GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI ĐỐI DIỆN Đặt mình vào vị trí của người khác để bạn có thể hiểu được anh ta muốn cái gì. Đây không phải một việc dễ dàng. Nó đòi hỏi bạn lắng nghe một cách thuần khiết với một thái độ cho đi. Tin rằng bạn từng cảm thấy ai đó không hiểu được mình và chỉ ước có ai đó hiểu là đủ. Mặc dù có thể sự việc sau đó không như ý mình, nhưng cảm giác có người hiểu mình sẽ khiến bạn được động viên rất mạnh mẽ. Đó chính là trạng thái bạn sẽ cho đi.
THẤU CẢM NHƯNG KHÔNG CẦN HOÀN TOÀN ĐỒNG TÌNH Thấu cảm là cảm nhận một cách trọn vẹn cảm xúc của người nói với góc nhìn của người nói. Hiểu được vì sao họ có cái nhìn đó, cảm xúc đó và thôi thúc làm một hành động nào đó. Tuy vậy, bạn cần hiểu chúng ta tuy không phản bác nhưng không cần hoàn toàn đồng tình. Chúng ta lắng nghe để giúp họ cảm thấy dễ chịu và cởi mở hơn. Chuyện Đúng-Sai tính sau. Bạn cũng không cần bày tỏ sự đồng tình trên tất cả phương diện. Nếu có chỗ nào chưa đồng tình và cần nói sau, bạn chỉ cần lướt qua phần đó, đừng biểu lộ cảm xúc gì phản kháng, bởi chúng ta sẽ quay lại xử lý điều đó sau.
CHỊU KHÓ ĐẶT CÂU HỎI Khi bạn chưa hiểu rõ điều họ nói, hoặc bạn cảm thấy họ chưa rõ điều mình nói, bạn có thể đặt câu hỏi trở lại. Hỏi khi bạn không hiểu, thậm chí bạn có thể nhờ họ diễn đạt lại điều họ vừa nói với lý do bạn chưa hiểu rõ. Dĩ nhiên, bạn nên tránh những “đỉnh cảm xúc”, là lúc họ cảm thấy khó khăn nhất để diễn đạt rõ ý mình. Những lúc cảm xúc chậm lại là thời điểm tốt nhất để đặt câu hỏi, giúp họ khơi gợi rõ ràng hơn ý tứ trong mình.
TẬP TRUNG VÀO NGƯỜI NÓI VÀ ĐIỀU HỌ ĐANG THỂ HIỆN Tập trung vào người đối diện và đừng phân tâm. Lời họ nói, giọng nói, tiết tấu nhanh chậm, tay chân chuyển động, ánh mắt, nụ cười, cơ mặt..đều sẽ cho bạn những thông điệp ẩn sâu nhất. Những điều đó sẽ cho bạn thêm những chi tiết mà người đó đã không nói cho bạn.
NHẬN DIỆN THÀNH KIẾN CỦA MÌNH TRONG KHI LẮNG NGHE Điều gần như chắc chắn là trong lúc lắng nghe, bạn sẽ bị những thành kiến bên trong trỗi dậy và có thể phản kháng với ý của người nói. Tuy vậy, việc nhanh chóng nhận diện đó chỉ là những thành kiến của cá nhân mình và vượt qua nó để nghe với tâm trạng “trong trẻo” nhất có thể. Bất kỳ sự phản kháng nào âm thầm trong bạn đều sẽ ngăn bạn lắng nghe thấu cảm, thậm chí nó sẽ biểu hiện ra bằng những cử chỉ vô thức khiến người đối diện cảm nhận được và hình thành đề phòng với bạn.
NẮM BẮT ĐIỂM CHÍNH Với những diễn giải dông dài hoặc sự lặp đi lặp lại do cảm xúc rối ren của người nói, bạn hãy tập trung vào Ý CHÍNH của câu chuyện. Với những phần ví dụ họ kể ra, tập trung vào ẨN Ý đằng sau đó để hiểu sâu sắc hơn điều mà họ thực sự muốn nói tới.
KHÔNG TRANH LUẬN Tranh luận khi đang lắng nghe thấu cảm là vô ích, và cũng không phải mục đích chính của việc bạn ngồi lắng nghe họ nói. Tranh luận không giúp tang thấu hiểu mà chỉ giúp tăng rào cản. Khi bạn có thể trọn vẹn hiểu được góc nhìn và cảm nhận của họ, những buổi tranh luận phía sau sẽ hiệu quả hơn vì hai bên có sự thấu hiểu nhất định và ít làm tổn thương nhau.
MỤC ĐÍCH CUỐI CÙNG CỦA LẮNG NGHE LÀ SỰ THẤU HIỂU LẪN NHAU Mối quan hệ giữa hai người sẽ khăng khít thêm một chút khi đạt được sự thấu hiểu lẫn nhau. Chỉ có tin tưởng chia sẻ và tin tưởng lắng nghe mới giúp khoảng cách thu hẹp lại. Nếu cuối cùng, cảm giác của bạn là hài lòng thỏa mãn nhưng người nói vẫn chìm trong tăm tối, đó chắc hẳn là một cuộc nói chuyện không hiệu quả. Khi cả hai rời khỏi cuộc nói chuyện với một tâm trạng hạnh phúc hơn, nhẹ nhàng hơn, mặc dù sự việc chưa được xử lý, đó là một cuộc nói chuyện tốt mà ở đó, cảm xúc dồn nén trước tiên được giải tỏa.
.jpg)
